W Centrum Edukacji Regionalnej i Przyrodniczej w Mniszkach poznać można warsztaty ginących zawodów, zobaczyć najróżniejsze sprzęty dawnego gospodarstwa domowego, narzędzia i maszyny rolnicze i wiele, wiele innych…
Trasa zwiedzania połączona z zajęciami edukacyjnymi prowadzi przez specjalnie przygotowane stanowiska – od kowala poprzez warsztat bednarsko – stolarski, rybaka, pszczelarza, szewca, praczki, do składu kolonialnego i wnętrza dawnej kuchni, czy klasy szkolnej.
We wszystkich tych stanowiskach dzieci, młodzież i dorośli mogą próbować kucia, przymierzają siuńdy, pracują przy urządzeniu zwanym „kobyłka”, poznają pracę szewca i samodzielnie mogą przyciąć skórzane rzemyki, zaglądają do wnętrza ula, poznają duszę żelazka, dowiadują się co można było kupić w składzie kolonialnym i w czym paliło się kawę, poznają naczynia kuchenne i ich przeznaczenie.
Jak to było?
Wystawa poświęcona ginącym zawodom w Mniszkach zaczęła powstawać w roku 2007. Wówczas to, z pomocą środków unijnych, wyremontowano budynki pofolwarczne zabytkowego zespołu dworskiego w Mniszkach. W obiektach tych rozpoczęto tworzenie i urządzanie ekspozycji dotyczących dawnych rzemiosł. Założono też ośrodek zajmujący się edukacją regionalną, w tym poświęconą ginącym zawodom.
Początkowo przygotowano warsztaty: kowalski, bednarski, wikliniarski, szewski, garncarski, następnie – pszczelarza, stanowisko praczki i dawny skład kolonialny. W latach 2007 – 2009 przybyły wystawy prezentujące wnętrze dawnej kuchni, sklepu rzeźnickiego, klasę szkolną, pocztę, a w latach 2013 – 2017 wystawy pokazujące pracę krawca, fryzjera, drukarza, fotografa, wnętrze starego kina, warsztat rybaka i zakład zegarmistrzowski.
Głównym zadaniem tak przygotowanych ekspozycji jest wzmacnianie przywiązania do tradycji, zwłaszcza wśród najmłodszych. Przyjęto jednak, że atrakcyjna będzie edukacja oparta nie tylko na zdobywaniu wiedzy, ale także na bezpośrednim kontakcie, spotkaniu z przeszłością – poprzez możliwość samodzielnego wykonywania produktów, pracę dawnymi narzędziami i technikami.
Okazało się, że propozycja taka gromadzi rocznie ok. 20 tys. odbiorców. Wystawy w Mniszkach wymagają więc ciągłego wzbogacania i unowocześniania. Dlatego staramy się z roku na rok poszerzać propozycję, uzupełniać zbiory, ofertę warsztatów i przebudowywać ekspozycję.
Zbiory posiadane dziś przez CERiP to efekt wielkiej ofiarności mieszkańców (ponad 90% to dary, często rodzinne pamiątki, przekazywane z własnych gospodarstw), a Centrum za swą pracę, działalność edukacyjną i popularyzatorską oraz skuteczną rewitalizację zabytkowego obiektu otrzymywało wielokrotnie wysokie wyróżnienia i nagrody.